سیمین دانشور که بود؟
«سیمین دانشور» یکی از اولین زنان داستان‌نویس ایران 8 اردیبهشت سال 1300 در شیراز در خانواده‌ای فرهیخته و متمول به دنیا آمد. پدر او پزشک و تحصیلاتش را در آلمان و فرانسه به سرانجام رسانده بود. مادرش هنرمند و دبیر نقاشی بود. او کودکی‌اش را با خواندن زبان انگلیسی و سوارکاری گذراند و توانست دوره‌ی دبیرستانش را با بالاترین رتبه در سراسر کشور به پایان برساند. او از همان نوجوانی به نویسندگی علاقه داشت و اولین نوشته‌هایش را در روزنامه‌های شیراز منتشر می‌کرد. او در آن سال‌ها آثار نویسندگانی همچون «جین ایر»، «مارک تواین»، «کنت مونت کریستو» و «گوته» را مطالعه می‌کرد و با ادبیات و متون ارزشمند آشنا بود.
«سیمین دانشور» پیش از آن‌که به تهران بیاید با «صادق هدایت» دیداری داشته است و او را در سفر شیراز همراهی کرده بود. او در سال 1317 به همراه خواهر و برادرش به تهران آمد و به مدرسه‌ی شبانه‌روزی آمریکایی رفت. او در آن سال‌ها تسلطش بر زبان انگلیسی بیشتر شد و تحصیل در رشته‌ی زبان و ادبیات فارسی را در دانشگاه تهران آغاز کرد. او در آن روزگار با پروین اعتصامی که کتابدار دانشسرای عالی بود، آشنا شد. او در همین دوران کار در رادیو را آغاز کرد و وارد دنیای مطبوعات شد. او نوشته‌هایش را در روزنامه‌ها و نشریات آن زمان چاپ می‌کرد.
آثار سیمین دانشور
«سیمین دانشور» با انتشار مجموعه داستان «آتش خاموش» در سال 1327 به‌طورجدی وارد عرصه‌ی نویسندگی شد. این اثر شامل شانزده داستان کوتاه بود که برخی از آن‌ها را پیش‌تر در نشریات منتشر کرده بود و آن‌ها را با الهام از «ا. هنری»، نویسنده‌ی اهل آمریکا نگاشته بود. این مجموعه داستان از ارزش ادبی بالایی برخوردار است زیرا اولین مجموعه داستان کوتاه زنان نویسنده در قلمرو زبان فارسی است. «سیمین دانشور» در همان سال با «جلال آل احمد» آشنا و دل‌بسته‌اش شد؛ آن‌ها پس از دو سال باوجود مخالفت‌های خانواده‌ی مذهبی جلال ازدواج کردند. ازآن‌پس به گفته‌ی خود «جلال آل احمد»، همسرش یار و یاور قلمش و اولین خواننده و نقاد آثارش شد. آن دو با یکدیگر کتاب «چهل‌طوطی» را به تحریر درآوردند و اکنون «انتشارات مجید» آن را منتشر می‌کند.
«سیمین دانشور» تحصیلاتش را تا مقطع دکترا در دانشگاه تهران ادامه داد و پایان‌نامه‌اش را با عنوان علم الجمال و جمال در ادبیات فارسی تا قرن هفتم زیر نظر «فاطمه سیاح» و «بدیع‌الزمان فروزان فر» ارائه داد. پس از پایان تحصیلاتش تدریس در هنرستان موسیقی را آغاز کرد و کار ترجمه‌ی آثار بین‌الملل را دنبال کرد. «دانشور» همچنین به مدت یک سال به آمریکا رفت و در دانشگاه استنفرد درزمینه‌ی داستان‌نویسی و زیبایی‌شناسی تحصیل کرد. او در این مدت نامه‌های متعددی برای «جلال آل احمد» می‌نوشت که به همت «مسعود جعفری جزی» در سه جلد گردآوری‌شده‌اند. این نامه‌ها نشان‌دهنده‌ی روح سرشار از عشقشان به یکدیگر است و بامطالعه‌ی آن‌ها خواننده‌ی امروزی که درگیر تکنولوژی است از لذت نامه‌نگاری آن زمان بهره می‌برد.
«سیمین دانشور» پس از بازگشتش از آمریکا در اوایل دهه‌ی سی، همکاری‌اش با مطبوعات را از سر گرفت و مجله‌ی نقش و نگار را بنا نهاد. در آن سال‌ها «دانشور» به همراه «آل احمد» به مدت چند ماه به اروپا سفر کردند و از ایتالیا و فرانسه دیدار کردند. آن‌ها با «بهمن محصص» نقاش برجسته‌ی ایرانی دیدار کردند و با سبک نقاشی و سینمای اروپا آشنا شدند. پس از این سفر «سیمین دانشور» بار دیگر تدریس را دنبال کرد و در دانشگاه تهران استخدام شد. او در سال 1340 مجموعه داستان «شهری چون بهشت» را منتشر کرد که به زنان و مسائل مربوط به آن‌ها توجه خاصی دارد. او در سال 1342 بار دیگر به آمریکا سفر کرد و در سمینار دانشگاه هاروارد شرکت کرد. او در این برنامه با افرادی چون «رالف الیسون» آشنا شد و با نگاهی جدید به سیاست به ایران بازگشت.
«سیمین دانشور» سال 1348 شاهکار ادبی‌اش، «سووشون» را منتشر کرد. این اثر را با الهام از یک سنت کهن نگاشت که دربرگیرنده‌ی نمادهای مظلومیت، مبارزه، شهادت و خون‌خواهی است. این اثر ماندگار همچنان پس از نیم‌قرن تجدید چاپ می‌شود و گروهی معتقدند کتابی تأثیرگذار در شکل‌گیری مبارزات آن زمان بوده است. این اثر اوج پختگی قلم این نویسنده را نشان می‌دهد و پس از انتشار به بیش از ده‌زبان دیگر ترجمه شد. موفقیت انتشار این کتاب برای نویسنده‌اش کوتاه‌مدت بود، زیرا در آن سال «جلال آل احمد» به دلیل مصرف بی‌رویه نوشیدنی الکلی درگذشت.
«سیمین دانشور» پس از مرگ همسرش تا مدتی به تدریس در دانشگاه مشغول بود و چند داستان دیگر نیز منتشر کرد. او در 18 اسفند سال 1390 درگذشت و او را در قطعه هنرمندان به خاک سپردند. «سیمین دانشور»، نویسنده و داستان‌نویس نام‌آور ایرانی باشخصیت برجسته و آثار گران‌بهایش در ادبیات فارسی معاصر جایگاه ویژه‌ای دارد. او ترجمه‌ی آثار نویسندگانی ازجمله «آنتوان چخوف»، «راجبان خانا» و «جرج برنارد شاو» را در کارنامه‌اش دارد و هم‌اکنون منزلش در محله‌ی دزاشیب تهران به موزه «سیمین و جلال» تبدیل‌شده است. عقدنامه‌ی آن‌ها، کارت ملی سیمین و حلقه ازدواجشان همراه سایر آثارشان در آنجا وجود دارد.
کتاب نامه‌های سیمین دانشور و جلال آل‌احمد
