#معرفی_متنی_کتاب_طرح_کتابخوان_ویژه_بهمن_ماه
چاپید شاه (اندر احوالات امانتداری و مملکتداری پهلویها)
پدیدآور: سپیده انوشه
ناشر: کتاب جمکران
تعداد صفحات: ۱۷۶
🌸چاپید شاه؟
محتوای کتاب بسیار فراتر از چاپیدن پهلویها از ایران و ایرانی است؛ در این کتاب به شدّت تلخ و البته روشنگر و خواندنی، حکایتِ دست و دلبازی بینظیر دودمان پهلوی نسبت به سرمایههای ایرانزمین و به تعبیرِ کتاب، چاپیدن بیگانگان از ایران نیز بیان شده.
این کتاب خوشخوان و البته تکرار میکنم، حقیقتاً تلخ؛ ضمن داشتن اتقان و دقت تاریخی، متن بسیار روانی دارد و از کاریکاتور و عکس بسیار هنرمندانه برای انتقال هر چه بهتر مفاهیم یاری جسته است و مخاطب را به لایههایی از تاریخ توجّه میدهد که غالباً به رغم اهمیت فراوان، مورد غفلت واقع میشود و دشمن نیز برای تحریف تاریخ و تطهیر پهلوی و فتنهگری برای امروز ایران، از همین غفلتها و نکات مغفول بهرهمیبرد!
مثلاً اینکه بهائیت در روی کار آوردن دودمان پهلوی چه نقشی ایفا کرده است و این ایفای نقش منجر به چه نتایجی در طول حکومت پهلوی برای بهائیان شده است! یا شخصیتی نظیر فروغی که ماسون بودنش شهرهی خاص و عام بوده، در روی کار آوردن دولت پهلوی چه نقشی ایفا کرده است و این امر چه تبعاتی در پی داشته است. یا دودمان پهلوی چهطور حیاتیترین و استراتژیکترین نقاط مرزی ایران را چوب حراج زدند و موجب تضعیف شدید موقعیت ژئوپولیتیک ایرانزمین شدند و صدمهای از این حیث وارد ساختند که جبران ناپذیر است؛ مواردی نظیر: واگذاری سرچشمه هیرمند به افغانستان؛ واگذاری کوههای آرارات به ترکیه؛ موافقت با جدایی بحرین (که ضربهای مهلک به اقتدار دریایی ایران از نظر ژئوپلیتیک و اقتصادی وارد ساخت) و دستهگلهای فراوان دیگر.
کتاب از حکایت به دنیا آمدن پهلوی اول آغاز میشود و با ذکر مهمترین فرازهای تاریخی پهلوی اول و دوم با ذکر چگونگی مرگ پهلوی دوم به پایان میرسد.
«چاپید شاه» در مورد فرازهای تاریخی مهم عصر پهلوی (نظیر: وضعیت ایران را در دوران جنگ جهانی اول؛ شکلگیری کودتا و سرنگونی قاجار و به قدرت رسیدن پهلوی اول؛ ثروتاندوزی رضاشاه؛ ارتش نوین؛ راهآهن سراسری ایران؛ کشتار عشایر؛ کشف حجاب؛ جاسوسان انگلیس؛ اشغال ایران و استعفا و تبعید پهلوی اول؛ ملی شدن صنعت نفت؛ کودتای ۲۸ مرداد؛ ساواک؛ انقلاب سفید؛ قیام ۱۵ خرداد؛ مستشاران آمریکایی؛ جدایی بحرین؛ بنیاد پهلوی؛ حزب رستاخیز و...)، بسیار بیش از آنچه در اذهان وجود دارد، نکات عمیق و کمتر شنیدهشدهای را بیان داشته است؛ همین مزیت و ویژگی مهم این اثر است که آن را از نمونههای دیگر برای رده سنی نوجوان متمایز میکنند؛ به عنوان نمونه، وقتی میخواهد به شرح قیام ۱۵ خرداد بپردازد، قبل از آن وضعیت کشور را و اینکه اوضاع در ایران قبل از آن واقعه چگونه بود را به خوبی توصیف کرده و اطلاعاتی ارائه میکند که برای بسیاری از علاقهمندان به تاریخ هم تازگی دارد.
ذکر نکات خاص تاریخی که اسناد متقنی (حتی در حد فیلم و صوت) برایشان باقیست، اما کمتر در اذهان هستند و در تحلیل تاریخ مهم هستند نیز از دیگر ویژگیهای کتاب محسوب میشود. مثلاً شاید کمتر کسی به یادش مانده باشد که محمدرضا پهلوی، مدعی بوده که محضر امام زمان تشرف یافته است و ادعاهای فراوان دیگری از این قبیل باعث شده بود تا او در نظر خودش شخصیتی با تأییدات خاص الهی به حساب آید و گمان کند که هر کس با او در افتادهِ وَر افتاده!