روش و متد صحیح در مطالعه از منظر شهید مطهری
شهید مطهری پاسخ می دهند:
افرادی که کتاب های متفرقه بی ترتیب مطالعه می کنند یک روز کتابی تاریخی،فردا کتاب روانشناسی،پس فردا کتابی سیاسی و روز دیگر کتاب دینی هرگز استفاده نمی کنند.
روش صحیح و متد صحیح در مطالعه این است که:
اولا انسان آگاهانه کتاب مورد مطالعه خود را بر حسب نیازمندی های شخصی خود انتخاب کند و مطالعه را در اختیار تصادف قرار ندهد، که کتابی بدستم افتاد و مطالعه کردم.
ثانیا، در مطالعه، آن را به حافظه بسپارد – به مفهوم واقعی سپردن – یعنی مطالب کتاب را بعد از مطالعه از حافظه بخواهد؛ ببیند تحویل گرفته یا خیر.
ثالثا، برای اینکه مطالب خوب به حافظه سپرده شود یک بار مطالعه کافی نیست ولو آنکه حافظه خیلی قوی و نیرومند باشد. حداقل دو بار مطالعه پشت سرهم برای یک حافظه قوی و بیش از دو بار برای حافظه های ضعیف تر، پشت سر هم لازم است.
رابعا، باید موضوعی باشد یعنی هر چندی یک بار موضوعی را برای تفکر انتخاب کند، فکر کند، یادداشت کند، خلاصه و نتیجه مطالعات خود را بنویسد. پس از آن خلاصه و نتیجه را دی یکی از قفسه های حافظه بگذارد. آن وقت است که حداکثر بهره برداری را از حافظه کرده است، آن وقت است که می توان گفت از نظر شخصی در یک قسمت از نیروهای شخصی تحت اختیار خود استعداد رهبری و مدیریت دارد.
افراد از نظر هوش، فهم، استعداد و حافظه با یکدیگر اختلاف دارند. آدمی که رشید باشد در بهره برداری از حافظه خود دقت می کند اولین کاری که انجام می دهد عمل انتخاب است یعنی حافظه خود را مقدس می شمارد و حاضر نیست هرچه شد در آن سرازیر کند. حساب می کند که دانستن چه چیزهایی برای او مفید است و چه چیزهایی بی فایده است مفیدها را درجه بندی می کند و مفیدتر ها را انتخاب می کند سپس آنها را به حافظه خویش می سپارد. انسان رشید، کتاب ها و مطالبی را که برای خود لازم می داند جمع می کند آنها را مکررا مطالعه و دسته بندی و سپس خلاصه می کند خلاصه را یادداشت و به حافظه خود می سپارد بعد به موضوعی دیگر می پردازد. چنین فردی اگر حافظه اش ضعیف هم باشد از آن حداکثر استفاده را می کند.