#آموزش_عمومی

#معرفی_نویسنده

محمدعلی اسلامی نُدوشَن

(زاده ۱۳۰۴، ندوشن) شاعر، منتقد، نویسنده، مترجم و پژوهشگر ایرانی است. محمدعلی اسلامی ندوشن در سال ۱۳۰۴ در ندوشن (یزد) متولد شد. پدر ایشان به علت بیماری چشم از جهان فرو بست. تحصیلات ابتدایی را نخست در مدرسه «ناصرخسرو» ندوشن، و سپس در مدرسه «خان» یزد پی‌گرفت. سپس به دبستان «دینیاری» رفت و تا کلاس سوم متوسطه را در دبیرستان «ایرانشهر» یزد گذراند. در سال ۱۳۲۳ به تهران عزیمت کرد؛ ایشان دوره متوسطه را در دبیرستان البرز تکمیل نمود و جهت ادامه تحصیل وارد دانشکده حقوق دانشگاه تهران شد و به دریافت مدرک لیسانس نائل آمد. وی سرودن شعر را از حدود ۱۲ سالگی آغاز نمود و پس از ورود به شهر تهران نیز، به سرودن شعر ادامه داد. در آن زمان، تعدادی از اشعار خود را در مجله سخن منتشر نمود. سفر به اروپا در ابتدای جوانی بعد از گذراندن دروس خود در ایران، به منظور تکمیل تحصیلات به اروپا عزیمت نمود. ایشان به مدت ۵ سال در کشورهای فرانسه و انگلستان به تحصیل و کسب دانش پرداخت و سرانجام با دفاع از پایان‌نامه خود با عنوان «کشور هند و کامنولث» به دریافت درجه دکتری حقوق بین‌الملل، از دانشکده حقوق دانشگاه سوربن فرانسه توفیق یافت. عمده فعالیت‌های اسلامی ندوشن در دوران تحصیل در اروپا، آشنایی با زبان فرانسه و شرکت در سخنرانی‌ و کنفرانس‌های دانشگاه سوربن بود. در آن زمان عمده فعالیت ندوشن مربوط به پایان نامه‌اش بود و جز چند قطعه شعر و داستان کوتاه اثر دیگری از ایشان به ثبت نرسیده است. بازگشت به ایران محمدعلی اسلامی ندوشن در سال ۱۳۳۴ به ایران بازگشت و چند سال در سمت قاضی دادگستری مشغول به خدمت شد. وی پس از ترک خدمت در دادگستری، به تدریس حقوق و ادبیات در برخی دانشگاه‌ها و آموزشگاه‌های عالی از جمله: دانشگاه ملی، مدرسه عالی ادبیات، مدرسه عالی بازرگانی و موسسه علوم بانکی پرداخت. در سال ۱۳۴۸ به دعوت فضل‌الله رضا (رئیس وقت دانشگاه تهران) به همکاری با دانشگاه تهران دعوت گردید و با توجه به تألیف متعدد آثار ادبی، به عضویت هیئت علمی دانشکده ادبیات دانشگاه تهران درآمد. ندوشن تدریس در دروس «نقد ادبی و سخن سنجی»، «ادبیات تطبیقی»، «فردوسی و شاهنامه»، «شاهکارهای ادبیات جهان» را در دانشکده ادبیات، و تدریس «تاریخ تمدن و فرهنگ ایران» را در دانشکده حقوق برعهده گرفت و تا سال ۱۳۵۹ که به انتخاب خود از دانشگاه تهران بازنشسته شد، بدین مهم اشتغال داشت. وی اکنون در دانشکده ادبیات دانشگاه تهران و در مقطع دکتری ادبیات، به تدریس «مکتب‌های ادبی جهان» می‌پردازد. محمدعلی اسلامی ندوشن، برخی از آثار خود را با امضای مستعار «م. دیده‌ور» چاپ و منتشر ساخته‌است. کتاب «ابر زمانه و ابر زلف» وی در سال ۱۳۴۲ به عنوان کتاب برگزیده سال از سوی انجمن کتاب انتخاب شد. اسلامی ندوشن در مدت ۵۰ سال بیش از ۴۵ کتاب و صدها مقاله در باب فرهنگ و تاریخ ایران و ادبیات فارسی به رشته تحریر درآورده‌است. تأسیس فرهنگ‌سرای فردوسی و انتشار فصل‌نامه هستی از اقدامات او در زمینه اعتلای فرهنگ و ادب فارسی است. شیرین بیانی استاد تاریخ دانشگاه تهران و نویسنده چندین کتاب تاریخی، همسر اوست.

تألیف:

«زندگی و مرگ پهلوانان در شاهنامه»، تهران: انجمن آثار ملی، ۱۳۴۸

«داستان داستان‌ها: رستم و اسفندیار در ش‍اه‍ن‍ام‍ه‌«، تهران: انجمن آثار ملی‏‫، ۱۳۵۱

«در ک‍ش‍ور ش‍وراه‍ا: ی‍ادداش‍ت‌ه‍ای‌ س‍ف‍ر ات‍ح‍اد ج‍م‍اه‍ی‍ر ش‍وروی‌، تهران: توس، ۱۳۵۴

«دی‍دن‌ دگ‍رآم‍وز ش‍ن‍ی‍دن‌ دگ‍رآم‍وز (گ‍زی‍ده‌ ش‍ع‍ره‍ای‌ م‍ح‍م‍د اق‍ب‍ال‌)، ان‍ت‍خ‍اب‌ و م‍ق‍دم‍ه، ت‍ه‍ران‌: ام‍ی‍رک‍ب‍ی‍ر‏‫‏‏، ۱۳۵۷.

«روزه‍ا» (س‍رگ‍ذش‍ت‌)، چهار جلد، ت‍ه‍ران‌: ی‍زدان‌‏‫‏، ۱۳۸۵-۱۳۶۳

م‍اج‍رای‌ پ‍ای‍ان‌ن‍اپ‍ذی‍ر ح‍اف‍ظ (نقد ادبی)، ت‍ه‍ران‌: ی‍زدان‌‏‫، ۱۳۶۸

«ن‍امۀ ن‍ام‍ور: گ‍زی‍ده‌ ش‍اه‍ن‍ام‍ه‌ ف‍ردوس‍ی‌، ان‍ت‍خ‍اب‌ و ت‍وض‍ی‍ح‌، ت‍ه‍ران‌: س‍خ‍ن‌، ۱۳۷۰

«آزادی‌ م‍ج‍س‍م‍ه‌ (درب‍ارۀ ای‍الات‌ م‍ت‍ح‍ده ام‍ری‍ک‍ا)، ت‍ه‍ران‌: ی‍زدان‌‏‫‬‏، ۱۳۷۳

«چ‍ه‍ار س‍خ‍ن‍گ‍وی‌ وج‍دان‌ ای‍ران‌ (ف‍ردوس‍ی‌، م‍ول‍وی‌، س‍ع‍دی‌، ح‍اف‍ظ)»، ت‍ه‍ران‌: ق‍طره‌‏‫، ۱۳۸۱

«ب‍ازت‍اب‌ه‍ا» (سفرنامه)، ت‍ه‍ران‌: آرم‍ان‌، ۱۳۸۳

 

گفتن نتوانیم نگفتن نتوانیم»، تهران: شرکت سهامی انتشار، ‏‫۱۳۹۲

«سرو سخنگو: تک‌بیت‌هایی از چهار شاعر بزرگ ایران»، گزینش و مقدمه، تهران: یزدان‏‫، ۱۳۹۴

 

ترجمه:

ش‍ور زن‍دگ‍ی‌: م‍اج‍رای‌ زن‍دگ‍ی‌ ون‍س‍ان‌ ون‍گ‍وگ‌ ن‍ق‍اش‌ ه‍ل‍ن‍دی‌» (عنوان چاپ اول: سوز زندگی)، ای‍روی‍ن‍گ‌ اس‍ت‍ون‌، تهران: سخن، ۱۳۳۸

ملال پ‍اری‍س‌ و ب‍رگ‍زی‍ده‌ای‌ از گ‍ل‌ه‍ای‌ ب‍دی‌، شارل بودلر، تهران: ب‍ن‍گ‍اه‌ ت‍رج‍م‍ه‌ و ن‍ش‍ر ک‍ت‍اب‌، ۱۳۴۱‬

آن‍ت‍ون‍ی‍وس‌ و ک‍ل‍ئ‍وپ‍ات‍را، ویلیام شکسپیر، ت‍ه‍ران‌: ی‍زدان‌‏‫، ۱۳۶۳ پ‍ی‍روزی‌ آی‍ن‍ده‌ دم‍وک‍راس‍ی‌، توماس مان‌‎، ج‍ام‍ی‌، ۱۳۶