این اثر به همّت انتشارات انقلاب اسلامی (وابسته به دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت الله العظمی خامنهای (مدّظلّه العالی)) و در سه بخش تنظیم شده است.
بخش نخست که در کتاب با عنوان"به جای مقدمه" آورده شده، مشتمل بر سخنرانی رهبر معظّم انقلاب در کنگرهی جهانی امام رضا (علیه السلام) است. ایشان در این سخنرانی که در سال ۱۳۶۵ ایراد گردیده به تبیین نظریهی انسان ۲۵۰ ساله پرداخته اند.
بخش اصلی کتاب نیز به چهار گفتار از ایشان پیرامون مبارزات سیاسی و فرهنگی حضرت زین العابدین (علیه السلام) اختصاص یافته که این گفتارها در سال ۱۳۵۲ در جمع پرشور جوانان و نمازگزاران "مسجد کرامت" شهر مشهد مقدّس پس از اقامهی نماز مغرب و عشا بیان شده است.
همچنین با هدف غنای مطالب و تکمیل مباحث و نظرات معظّم له در موضوع زندگی امام سجّاد (علیه السلام)، مجموعه مصاحبههای مجلّهی پاسدار اسلام با ایشان که در سال ۱۳۶۱ صورت گرفته و در شمارههای ۶ تا ۱۲ آن نشریه منتشر گردیده بود نیز به همراه برخی اضافات و ارجاعات در بخش سوم کتاب آورده شده است.